Czy dieta może pomóc w reumatoidalnym zapaleniu stawów?

Jeśli chorujesz na RZS mogłaś/łeś zetknąć się z poglądem, że właściwe jedzenie lub odpowiednia dieta może ulżyć w bólu, zniwelować obrzęki czy uczucie ciągłego zmęczenia. Czasami, jedzenie może stać się lekiem dla osób chorujących na artretyzm i pokrewne mu choroby zapalne. Oddzielmy więc prawdę od plotek na temat diety w RZS.

Czy dieta może pomagać osobom chorującym na RZS?

Spożywanie wybranego jedzenia lub unikanie pewnych produktów może pomóc w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów. Jednakże, powołując się na organizację Arthritis Foundation, nie ma jako takiej, specjalnej diety dla pacjentów z chorobami zapalnymi. Z drugiej strony, jednak jeśli pacjent zauważy, że po zjedzeniu czegoś występuje u niego zaostrzenie lub złagodnienie objawów choroby, warto aby wprowadził pewne zmiany w swoim sposobie odżywiania. Ostatnie badania wskazują, że od 30% do 40% osób z RZS korzysta na „wyrzuceniu” pewnych „podejrzanych” produktów żywnościowych ze swojego jadłospisu. Dieta polegająca na eliminacji konkretnych nawyków żywieniowych może pomóc w wykluczeniu „ognisk zapalnych” (w postaci danych posiłków lub produktów), które pogarszają samopoczucie lub kondycję osoby chorej. Stosuje się ją poprzez wspomnianą eliminacje konkretnych rzeczy a po jakimś czasie powrocie do nich. Jeśli pacjent zauważy zmiany w swoim samopoczuciu lub kondycji zdrowotnej, wówczas będzie miał pewność jakie jedzenie mu szkodzi (występowanie obrzęków, bólu) a jakie pomaga.

Czy spożywanie pewnych tłuszczy może powodować stany zapalne w RZS?

Tak. Badania potwierdzają, że tłuszcze nasycone mogą powodować stany zapalne w naszym ciele. Jedzenie bogate w tłuszcze nasycone np. produkty pochodzenia zwięrzęcego jak bekon, stek, masło lub śmietana mogą podwyższać poziom tzw. prostaglandyn. Są to substancje powodujące zapalenie, ból, obrzęki i niszczenie stawów w RZS. Dodatkowo, niektóre badania potwierdzają, iż mięso zawiera wysoki poziom kwasu arachidowego. Jest to kwas tłuszczowy, który zamienia się w zapalne prostaglandyny. Niektóre osoby chorujące na reumatoidalne zapalenie stawów przekonują, że dieta wegetariańska pozwala tym samym na złagodzenie objawów choroby. Inni natomiast zaprzeczają tłumacząc, że nie ma poprawy po wyeliminowaniu mięsa z osobistego menu.

Czy kwasy tłuszczowe Omega-6 są związane ze stanami zapalnymi w RZS?

Kwasy tłuszczowe Omega 6 znajdują się w roślinach oleistych zawierających kwas linolowy. Do tej grupy roślin oleistych zaliczają się także olej kukurydziany, olej sojowy, olej słonecznikowy, olej z kiełków pszenicy i olej sezamowy. Badania pokazują, że typowa zachodnia dieta zawiera w sobie większą ilość kwasów Omega-6 w porównaniu z kwasami Omega-3. Kwasy tłuszczowe Omega-3 należą z kolei do kwasów wielonienasyconych, które można znaleźć w rybach. Spożywanie nadmiernych ilości kwasów Omega-6 może stać się przyczyną zachorowań na raka lub choroby układu sercowo-naczyniowego. Może to także zwiększyć szanse zachorowalności na choroby autoimmunologiczne np. reumatoidalne zapalenie stawów. Mniejsze spożycie kwasów Omega-6 i większe kwasów Omega-3, może natomiast zmniejszyć zapalenie i obniżyć ryzyko wystąpienia wspomnianych chorób. Potwierdzają to liczne badania naukowe.

W jaki sposób kwasy tłuszczowe Omega-3 pomagają w RZS?

Kwasy tłuszczowe Omega-3 należące do kwasów wielonienasyconych występując w rybach, orzechach i innym jedzeniu, mogą posiadać właściwości przeciwzapalne. Omega-3 zawierają w sobie EPA (kwas eicosapentaenoiczny) oraz DHA (kwas docosahexaenoiczny). Są to związki chemiczne mogące zmniejszać stany zapalne. Niektóre badania wskazują na pozytywny przeciwzapalny wpływ kwasów omega-3 w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Podobnie z resztą jak w wypadku chorób serca. Jest to ważne, ponieważ osoby chorujące na RZS są w grupie podwyższonego ryzyka zapadalności na choroby serca. Badania przeprowadzane na ludziach, z użyciem morskiej odmiany kwasu Omega-3, pokazują bezpośrednią zależność między wzrostem spożycia DHA i spadkiem poziomu białka C-reaktywnego, co oznacza redukcję stanu zapalnego w organizmie chorego.

Jakie jedzenie zawiera kwasy Omega-3, które może pomóc przy leczeniu RZS?

Kwas tłuszczowy Omega-3 znajduje się w rybach „zimnych wód” np. w tuńczyku, łososiu czy pstrągu. Warto zwrócić uwagę też na niektóre rośliny, które także są źródłem Omega-3 np. tofu, orzechy włoskie, produkty sojowe, siemię lniane, olej z siemienia lnianego czy olej rzepakowy.

Czy suplementacja oleju rybiego może pomóc w leczeniu RZS?

Zgodnie z American College of Rheumatology, niektórzy chorzy z RZS odnotowują u siebie poprawę (zmniejszony ból i obrzęk w stawach) przy uzupełnianiu suplementu kwasu Omega-3. Poprawa nie jest jednak widoczna od razu. Chory dopiero po kilku tygodniach a nawet miesiącach może zauważyć zmniejszenie nieprzyjemnych objawów związanych z chorobą reumatyczną (RZS). Bez wątpienia jednak, badania naukowe potwierdzają, że u niektórych osób z wysokim spożyciem kwasów Omega-3 odnotowuje się zmniejszenie symptomów choroby a tym samym także rzadsze stosowanie leków przeciwzapalnych. The American College of Rheumatology zwraca uwagę także na fakt, że suplementacja oleju rybiego może zwiększyć poziom witaminy A oraz rtęci.

Czy dieta śródziemnomorska może pomóc w reumatoidalnym zapaleniu stawów?

Wiele badań sugeruje, że dieta bogata w owoce, warzywa i witaminę C może być powiązana z niskim ryzykiem zachorowalności na RZS. Faktycznie, wiadomym jest że w niektórych krajach śródziemnomorskich np. w Grecji czy Włoszech reumatoidalne zapalenie stawów przebiega łagodniej. W tych krajach, główna dieta zawiera duże ilości wspomnianych już owoców, warzyw, olei z oliwy oraz ryb bogatych w kwasy tłuszczowe Omega-3. Typ diety śródziemnomorskiej może nawet chronić przed zaostrzeniem objawów RZS. Owoce, warzywa, ziarna i rośliny strączkowe są bardzo bogate w składniki odżywcze. Zawierają one „substancje roślinne” które posiadają właściwości zwalczające choroby i antyoksydanty (wzmacniające odporność) jak witaminę C, witaminę E, selen czy karotenoidy. Dieta oparta na roślinach jest także bogata w bioflawonoidy. Są to związki roślinne podobno posiadające właściwości antywirusowe, przeciwzapalne i przeciwnowotworowe.

Naukowcy zajmujący się odżywianiem badają poziom antyoksydantów w jedzeniu, zakładając że pewne produkty odżywcze mogą zmniejszyć występowalność niektórych chorób zwyrodnieniowych związanych ze starzeniem się. Do tych chorób zalicza się artretyzm, choroby serca, cukrzyca i rak. Coraz więcej najnowszych badań wskazuje, iż wysokie spożycie kwasów Omega-3 wraz ze stosowaniem diety śródziemnomorskiej może być powiązane z poprawą objawów RZS.

Jakie witaminy i minerały są ważne w chorobie RZS?

Kwas foliowy jest witaminą B zawartą w jedzeniu. Może być również uzupełniany w drodze suplementacji. Jest bardzo ważny przy zażywaniu takiego leku jak Methotrexat, który jest najczęściej przepisywany w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów. Organizm używa kwasu foliowego do produkcji komórek czerwonych krwinek. Suplementacja kwasu foliowego może zapobiec skutkom ubocznym, mogącym występić u pacjentów chorujących na RZS i zażywających Methotrexat.

Selen pomaga w ograniczaniu wolnych rodników, które powodują szkody w zdrowych tkankach. Niektóre badania wykazały, że osoby z reumatoidalną odmianą zapalenia stawów mają zaniżony poziom selenu we krwi. Są to jednak dopiero wstępne wyniki i nie zaleca się suplementacji selenu. 3.5 uncji zawartej w tuńczyku zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek w organizmie. Warto także zwrócić uwagę na uzupełnianie witaminy D i wapnia, co powoduje wzmacnienie masy kostnej, szczególnie gdy w leczeniu używa się kortykosteroidów (np. Prednizon), osłabiających kości. Ryzyko utraty masy kostnej jest wysokie u pacjentów chorujących na RZS. Warto, więc skonsultować się z lekarzem prowadzącym jakie sposób przyjmowania witaminy D i wapnia, zaspokoi dzienne zapotrzebowanie na nie naszego organizmu (odpowiednie produkty bogate w wapń, „kąpiele słoneczne”, suplementacja).

A co z alkoholem w reumatoidalnym zapaleniu stawów?

Badania, opublikowane w Annals of Rheumatic Diseases potwierdzają, że spożywanie alkoholu jest powiązane ze znaczącym zmniejszeniem szansy zachorowalności na gościec. Do tej pory, uczeni nie odkryli jednak w jaki sposób alkohol chroni przed RZS-em, jednakże zakładają, że dane zostaną potwierdzone przez dalsze badania, w jaki sposób poprzez odpowiednią dietę i styl życia można zapobiegać chorobom stawów. Jeśli pacjent bierze leki na reumatoidalne zapalenie stawów, bezwzględnie powinien skonsultować się ze swoim lekarzem nt. spożywania alkoholu. Powinno się szczególnie unikać alkoholu przy zażywaniu Methotrexatu, ponieważ może to spowodować poważne skutki uboczne związane z uszkodzeniem wątroby.

Czy spadek masy ciała może pomóc w RZS-ie i sztywności?

Tak. Badania pokazują, że zrzucenie niepotrzebnych kilogramów ma duży wpływ na obciążenie stawów i ogólną kondycję zdrowotną pacjenta. Dodatkowe kilogramy znacznie obciążają kolana, biodra i inne stawy, nie wspominając o sercu. Nadwaga lub otyłość źle wpływa na stawy, powodując ich ból i sztywność, a także zaostrzając objawy RZS.

Źródło: www.webmd.com z 20 grudnia 2011 roku.

Autor: WebMD

Tytuł:„Can Your Diet Help Relieve Rheumatoid Arthritis?”