12 października 2016 r. podczas obchodów Światowego Dnia Reumatyzmu w Narodowym Instytucie Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji, zaprezentowano cykl wykładów poświęconych chorobom o podłożu reumatoidalnym m.in. RZS, z którymi wiążą się również zespoły chorobowe takie jak sarkopenia. Przyznam bez bicia, że nie miałem dotąd bladego pojęcia czym jest sarkopenia ani jak się objawia, ale bardzo dobry wykład prof. Tomasza Targowskiego pt. „Sarkopenia – gdy zaczyna brakować nam sił” otworzył mi oczy i pozwolił zrozumieć tę przypadłość, na którą choruje również moja 95-letnia babcia. Poniżej przedstawiam Wam najważniejsze informacje poruszone na wykładzie. Miłej lektury :).
Zacznijmy od tego, że niezaprzeczalnym faktem jest to, że żyjemy coraz dłużej. Co prawda, do czołówki państw, gdzie średnia długość życia oscyluje w granicy 78-80 lat (kraje skandynawskie, Niemcy) jeszcze nam brakuje, ale bardzo szybko nadrabiamy te zaległości. Żyjąc coraz dłużej bardziej zwracamy uwagę na naszą kondycję i stan zdrowia. Jest to wynik zmian ustrojowo-społecznych oraz otwarciu się na zachodni model życia związany choćby z podniesieniem jakości świadczonej opieki medycznej, coraz większą świadomością możliwości naszego organizmu, zmian związanych ze zdrowym i aktywnym trybem życia oraz edukacją w zakresie zdrowego odżywiania się.
Uważa się, że sarkopenia dotyczy ok. 13% populacji osób starszych w wieku 60-70 lat, a powyżej 80 – lat nawet 50% społeczeństwa (dane niedoszacowane, badania są w dalszym ciągu prowadzone). Z powodu sarkopenii obecnie cierpi ok. 50 mln ludzi na świecie a za 40 lat liczba ta może wzrosnąć nawet do 200 mln.
Jak rozpoznać sarkopenię?
W pierwszej kolejności lekarze muszą stwierdzić u chorego obiektywne zmniejszenie jego masy mięśniowej. Najczęściej robi się to za pomocą badania Dexa, densytometrii, badania bioinpedancji [opór elektryczny tkanek] czy badania antropocentrycznego fałdu skórnego. Przy tym szczególną uwagę zwracają również na:
- zmniejszenie siły mięśniowej
- zmniejszenie siły fizycznej
Ze względu na rodzaj sarkopenię możemy podzielić na 3 etapy. Pierwszy z nich to presarkopenia czyli zagrożenie sarkopenią, diagnozowane w przypadku obserwacji postępującego zmniejszenia masy mięśniowej u chorego, przy jednoczesnym jednak braku odnotowania u niego utraty siły mięśniowej lub fizycznej. Dopiero wówczas, gdy wystąpi jedna z cech związana z utratą siły lub wytrzymałości można mówić o sarkopenii. Z kolei wystąpienie wszystkich trzech czynników naraz czyli zmniejszenie masy mięśniowej, utrata siły mięśniowej oraz siły fizycznej kwalifikuje jednostkę chorobową do miana ciężkiej sarkopenii.
Sarkopenia pojawia się przy wielu stanach chorobowych np. u osób niedożywionych, osób cierpiących na choroby nowotworowe, hormonalne czy przewlekłe (jak np. reumatoidalne zapalenie stawów). Dodatkowo do sarkopenii mogą doprowadzić złe nawyki osób, będących już w okresie „jesieni swojego życia”. Niestety jak pokazują badania ok. 60% ludzi po 65 r.ż. jest mało aktywna. Duża część z tych osób również nieprawidłowo się odżywia, co ma wpływ nie tylko na stan ogólny zdrowia ale chociażby na współwystępowanie takich przypadłości jak kruchość kości. Należy wiedzieć, że u osób chorujących na sarkopenię często odnotowuje się zespół kruchości kości, zwiększoną podatność na infekcje, zmniejszone możliwości regeneracji i wolniejszy proces rekonwalescencji. Ponieważ sarkopenia najczęściej występuje u osób starszych, naukowcy również łączą jej występowanie z fizjologicznym zespołem objawów, związanym ze starzeniem się organizmu (również kryteria słabości wg Frieda).
Jak możemy się ochronić przed sarkopenią?
Najlepszym sposobem na zachowanie masy mięśniowej są przede wszystkim ćwiczenia i zdrowa dieta. Istnieją również leki farmaceutyczne, jednak w chwili obecnej podchodzi się do nich bardzo ostrożnie. Masę mięśniową można utrzymać przez:
REHABILITACJĘ
- ćwiczenia oporowe
- ćwiczenia aerobowe (ogólnowydolnościowe np. nordic walking)
- ćwiczenia oddechowe (dobre natlenowanie organizmu i mięśni powoduje że są one silniejsze a masa mięśniowa wolniej spada)
- ćwiczenia gibkościowo – rozciągające
Warto zwrócić uwagę również na zalecenia CDC (Centrum Kontroli Schorzeń), które polecają zwykłą aktywność ruchową np. 2,5h spacer, ćwiczenia wzmacniające biodra, klatkę piersiową itd.
ZDROWE ODŻYWIANIE
- dieta bogatobiałkowa (20 – 30g białka w każdym posiłku w postaci np. mięsa, ryb, drobiu, jaj itp.)
- dieta niskowęglowodanowa (ograniczająca spożycie np. makaronów, ciastek, słodyczy itd.)
Informacje zebrane podczas wykładu prof. Tomasza Targowskiego na wykładzie pt. „Sarkopenia – gdy zaczyna brakować nam sił”, 12.10.2016 r. Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie.
Oceń wpis